Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι τουλάχιστον το 5% του πληθυσμού της χώρας μας (πάνω από 500.000) πάσχει από κάποια αυτοάνοση διαταραχή. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, δηλαδή τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, η κατάσταση επιδεινώθηκε δραματικά.
Στις ΗΠΑ, το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας εκτιμά ότι τουλάχιστον 23,5 εκατομμύρια Αμερικανοί πάσχουν από κάποιο αυτοάνοσο. Ωστόσο, η Αμερικανική Ένωση Αυτοάνοσων Νοσημάτων θεωρεί ότι ο πραγματικός αριθμός είναι διπλάσιος, γιατί το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας παρακολουθεί μόνο 24 αυτοάνοσα νοσήματα (με επιδημιολογικές μελέτες), ενώ οι ερευνητές πιστεύουν ότι τουλάχιστον 80-100 ασθένειες αποτελούν χρόνιες αυτοάνοσες παθήσεις. Δηλαδή, περίπου ένας στους πέντε Αμερικανούς πάσχει από κάποιο αυτοάνοσο.
Τα αυτοάνοσα χωρίζονται σε αυτά που επηρεάζουν ένα μόνο όργανο, όπως ο θυρεοειδής και το πάγκρεας, και στα λεγόμενα πολυσυστηματικά νοσήματα, τα οποία προσβάλλουν πάνω από ένα όργανο
Πώς εμφανίζονται τα αυτοάνοσα
Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι ένας πολύπλοκος μηχανισμός που προστατεύει το σώμα, καταπολεμώντας τους εισβολείς (π.χ. ιούς και βακτήρια).
Τα αυτοάνοσα δημιουργούνται όταν για κάποιο λόγο το ανοσοποιητικό μας σύστημα μπερδεύεται και αρχίζει να καταστρέφει τα υγιή κύτταρα του οργανισμού.
Για παράδειγμα, στον διαβήτη τύπου 1 το ανοσοποιητικό σύστημα περνάει για εισβολείς τα β-κύτταρα του παγκρέατος, τους επιτίθεται και τα καταστρέφει. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ο οργανισμός να μην μπορεί να παράγει την απαραίτητη ινσουλίνη για να ελέγξει το σάκχαρο του αίματος, το οποίο αυξάνεται ανεξέλεγκτα και επικίνδυνα. Ο διαβήτης τύπου 1 χαρακτηρίζεται ως «νεανικός» επειδή εκδηλώνεται συχνότερα κατά την παιδική και εφηβική ηλικία. Εάν δεν υπάρξει η κατάλληλη θεραπεία, δημιουργούνται σοβαρές βλάβες στην καρδιά, στα μάτια, στα νεφρά και στο νευρικό σύστημα που μπορεί να φέρουν μέχρι και θάνατο.
Υπάρχουν άλλα αυτοάνασα όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας που προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύστημα, δημιουργώντας δυσκολία στην κίνηση, στην ομιλία, στην όραση και στην ακοή.
Ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος προκαλεί φλεγμονές στο δέρμα, στις αρθρώσεις, στα αιμοφόρα αγγεία και σε εσωτερικά όργανα.
Στη ρευματοειδή αρθρίτιδα το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στις αρθρώσεις, προκαλώντας σοβαρές βλάβες και παραμόρφωση.
Τα πιο συνηθισμένα αυτοάνοσα
• νόσος του Addison
• αρθρίτιδα
• κοιλιοκάκη
• νόσος του Crohn
• διαβήτης (τύπου 1)
• νόσος του Graves
• σύνδρομο Guillain-Barré
• θυρεοειδίτιδα του Hashimoto
• λύκος
• μυασθένεια
• σκλήρυνση κατά πλάκας
• κακοήθης αναιμία
• πολυαρτηρίτιδα
• ρευματική πολυμυαλγία
• ψωρίαση
• φαινόμενο Raynaud
• ρευματοειδής αρθρίτιδα
• σαρκοείδωση
• σύνδρομο του Sjogren
• ελκώδης κολίτιδα
Οι αιτίες των αυτοάνοσων
Οι αιτίες για την εμφάνιση των αυτοάνοσων είναι πολλές και αρκετά συχνά είναι δύσκολο να προσδιοριστούν με απόλυτη βεβαιότητα από τους επιστήμονες. Στην ανάπτυξη τους συντελούν διάφοροι παράγοντες που μπορεί να είναι γενετικοί, περιβαλλοντικοί, ορμονικοί και ψυχολογικοί.
Τα αυτοάνοσα δεν κληρονομούνται όπως τα κλασικά νοσήματα, όμως , κληρονομείται η προδιάθεση σε αυτά. Επίσης, δεν αφορούν μια ηλικιακή ομάδα και μπορεί να εμφανιστούν σε νέους ανθρώπους.
Ένα άλλο στοιχείο είναι ότι σε μεγάλο ποσοστό πλήττουν τις γυναίκες, ιδιαίτερα αυτές που είναι σε αναπαραγωγική ηλικία. Μια πιθανή εξήγηση είναι πως αυτό συμβαίνει λόγω των γυναικείων ορμονών.
Στους περιβαλλοντικούς παράγοντες συγκαταλέγονται διάφορες μικροβιακές ή ιογενείς λοιμώξεις, αλλά και η τροφή μας.
Απόδειξη για τη σημασία που έχει η τροφή μας και το περιβάλλον είναι ότι όσο ανεβαίνει το βιοτικό επίπεδο, τόσο αυξάνονται τα αυτοάνοσα. Φυσικά, μία εξήγηση για αυτό είναι ότι τα τελευταία χρόνια έχουν μεγαλώσει οι γνώσεις που διαθέτουμε για τα αυτοάνοσα. Στο παρελθόν υπήρχαν αυτοάνοσα των οποίων την ύπαρξη δεν γνωρίζαμε, και επομένως, δεν μπορούσαμε να τα εντάξουμε σε αυτή την κατηγορία.
Ωστόσο, δεν είναι μόνο θέμα αύξησης των γνώσεων μας. Διάφορες μελέτες έχουν συνδέσει τα αυτοάνοσα με τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Εάν για παράδειγμα ένας οργανισμός δεν παίρνει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται, τότε δεν μπορεί να συντελεστεί η διαδικασία της αυτοϊασης που είναι φυσιολογική για κάθε άνθρωπο.
Αν, μάλιστα, ένας οργανισμός όχι μόνο δεν τρέφεται σωστά, αλλά είναι γεμάτος τοξικές ουσίες, τότε είναι πολύ πιθανόν το ανοσοποιητικό σύστημα να καταρρεύσει. Οι τοξικές ουσίες επηρεάζουν σε τέτοιο βαθμό τη δομή των κυττάρων, που μπορεί το ανοσοποιητικό σύστημα να τα θεωρήσει εχθρικά γιατί δεν τα αναγνωρίζει.
Πολλοί επαγγελματίες υγείας θεωρούν ότι σχεδόν όλα τα προβλήματα υγείας ξεκινούν από το έντερο. Όταν υπάρχουν προβλήματα εκεί ή όταν η τροφή είναι ακατάλληλη για να την απορροφήσει το έντερο, τότε ο οργανισμός δεν παίρνει τα θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για να επιτελέσει τις λειτουργίες του.
Ένα άλλο ζήτημα είναι ότι ο σύγχρονος τρόπο ζωής επιβάλει ο άνθρωπος να ζει σε αποστειρωμένα περιβάλλοντα. Ασφαλώς, το χλώριο, τα αντισηπτικά και τα αντιβιοτικά έχουν σώσει δισεκατομμύρια ζωές από την ανακάλυψη τους έως σήμερα. Όμως, αλλάζουν τη χλωρίδα του οργανισμού και περιορίζουν τα αντισώματα.
Εξίσου επιβαρυντικά στην εμφάνιση των αυτοάνοσων δρα το άγχος και το στρες. Μια θεωρία είναι ότι προϋπάρχει το γενετικό υπόβαθρο και η προδιάθεση, αλλά το στρες ή άλλοι ψυχολογικοί παράγοντες όπως η κατάθλιψη ενεργοποιούν την διαδικασία εμφάνισης των αυτοάνοσων ή άλλων σοβαρών ασθενειών όπως ο καρκίνος για παράδειγμα.
Η συμβατική ιατρική επικεντρώνεται κυρίως στην θεραπεία των συμπτωμάτων και όχι της αιτίας, μιας και δεν αντιμετωπίζει τον άνθρωπο ως ένα ενιαίο σύνολο όπως κάνει η ολιστική ιατρική. Η πιο συνηθισμένη τακτική για την αντιμετώπιση των αυτονάνοσων είναι η συνταγογράφηση ορισμένων πολύ βαριών φαρμάκων, τα οποία ανακουφίζουν προσωρινά από τα συμπτώματα και έχουν σοβαρές παρενέργειες.
Η σημασία της υγιεινής διατροφής
Μια υγιεινή διατροφή είναι το Άλφα και το Ωμέγα για τον ανθρώπινο οργανισμό. Η έλλειψη της σωστής διατροφής -όπως γράψαμε παραπάνω- εμποδίζει τον οργανισμό να θεραπευτεί μόνος του.
Όταν μιλάμε για υγιεινή διατροφή, εννοούμε μια διατροφή που περιλαμβάνει κατά 80% τροφές φυτικής προέλευσης. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως το 80% της διατροφής σας θα πρέπει να αποτελείται από φρέσκα, ωμά - αν είναι δυνατόν βιολογικά- φρούτα και λαχανικά.
Με αυτό τον τρόπο θα προσφέρετε στο σώμα σας τις φυτικές ίνες και τα ένζυμα που χρειάζεται, καθώς και την κατάλληλη τροφή που θα βοηθήσει τις αποικίες των ωφέλιμων βακτηρίων που υπάρχουν στο έντερο σας να πολλαπλασιαστούν.
Αρκετές ασθένειες έχουν συνδεθεί με την υπερανάπτυξη του μύκητα Candida. O μύκητας αυτός ελέγχεται από το ανοσοποιητικό σύστημα και από τη φυσιολογική μικροχλωρίδα που υπάρχει στο έντερο. Όταν όμως η ισορροπία ωφέλιμων και βλαβερών βακτηρίων διαταραχθεί, οι μύκητες πολλαπλασιάζονται στο παχύ έντερο, απελευθερώνοντας τοξικές ουσίες, που επηρεάζουν και άλλα μέρη του σώματος.
Τι πρέπει να αποφεύγετε
Σε μια υγιεινή διατροφή δεν υπάρχει χώρος για τα επεξεργασμένα τρόφιμα, εκτός από μερικά βιολογικά προϊόντα όπως τα υγιή έλαια. Τα ακόλουθα πρέπει να εξαλειφθούν οριστικά:
• τεχνητά χρώματα
• τεχνητές γεύσεις
• συντηρητικά
•γλουταμινικό μονονάτριο (MSG), βουτυλική υδροξυανισόλη (ΒΗΑ), βουτυλικό τολουόλιο υδροξυλίου (ΒΗΤ)
• γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί
• τρανς λιπαρά
• τεχνητές γλυκαντικές ουσίες
• επεξεργασμένα σάκχαρα
Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας της αποτοξίνωσης αφαιρέστε από τη διατροφή σας τα γαλακτοκομικά προϊόντα, την καφεΐνη και την γλουτένη. Φυσικά, μπορείτε να προσθέσετε λίγα γαλακτοκομικά προϊόντα, καφεΐνη ή γλουτένη στη διατροφή σας - σε περιορισμένη βάση- όταν θα έχετε θεραπεύσει το έντερο, αν και είναι πολύ πιθανό να νιώθετε καλύτερα χωρίς αυτά.
Εάν επιλέξετε να φάτε κρέας, να είστε απόλυτα σίγουροι ότι είναι βιολογικά. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας. Όταν τρώτε κρέας, τρώτε από την κορυφή της τροφικής αλυσίδας. Τα ζώα που δεν εκτρέφονται οργανικά τροφοδοτούνται με ορμόνες, αντιβιοτικά και τροφές γενετικά τροποποιημένων οργανισμών, οι οποίες διαβιβάζονται σε εσάς.
Επιτεθείτε με φυσικό τρόπο στα αυτοάνοσα
Η φυσικοπαθητική ή φυσική ιατρική (Naturopathic Medicine) είναι μία ολιστική μέθοδος θεραπείας που καταπολεμά τις παθήσεις που οφείλονται στον σύγχρονο τρόπο ζωής, χωρίς χημικά φάρμακα. Μπορεί να απαλλάξει τον άνθρωπο από χρόνιες ασθένειες και να τον θωρακίσει ώστε να μην αρρωστήσει μελλοντικά.
Ως ολιστική μέθοδος, η φυσικοπαθητική εστιάζει στην αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών μιας ασθένειας και όχι μόνο στα συμπτώματα της. Προκειμένου να ενισχύσει συνολικά το άτομο, χρησιμοποιεί τις θεραπευτικές παραδόσεις διαφόρων χωρών όπως της Ινδίας (Ayurveda), της Κίνας (Taoistic medicine) και της Ελλάδας (Ιπποκρατική και Γαλινική ιατρική).
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι η φυσικοπαθητική δεν κάνει θαύματα. Είναι μια εκπαιδευτική μέθοδος ιατρικής που εκπαιδεύει τους ασθενείς σε έναν συνολικό τρόπο ζωής.
Έτσι, βασική αποστολή ενός φυσικοπαθητικού είναι να ενισχύσει την ικανότητα αυτοϊασης του σώματος, μέσω της βελτίωσης του τρόπου ζωής. Το άτομο μαθαίνει ότι μια σωστή και εξατομικευμένη διατροφή, ο επαρκής και ποιοτικός ύπνος, η άσκηση και ο θετικός τρόπος σκέψης μπορούν να το κρατήσουν μακριά από ασθένειες.
Ο φυσικοπαθητικός θα πρέπει να μελετήσει το άτομο σε επίπεδο σώματος, ψυχής και πνεύματος πριν αρχίσει τη θεραπεία. Σε ένα αυτοάνοσο, το πρώτο που θα εξετάσει ο φυσικοπαθητικός είναι η ψυχολογική κατάσταση του ασθενή και η σύνδεση της με το νόσημα του. Το δεύτερο βήμα είναι να κοιτάξει την διατροφή του και κατά πόσο αυτή βοηθάει ή επιδεινώνει το αυτοάνοσο. Στη συνέχεια, αφού βρει την αιτία του προβλήματος, θα προτείνει στον ασθενή έναν διαφορετικό τρόπο ζωής που θα τον βοηθήσει να επιτεθεί στο αυτοάνοσο και να αντιμετωπίσει το πρόβλημα στο σύνολο του.
Η φυσικοπαθητική περιλαμβάνει μια πληθώρα εργαλείων. Τα θεραπευτικά μέσα που χρησιμοποιεί δεν είναι μόνο η διατροφή, αλλά η υδροθεραπεία, ο βελονισμός, η φυτοθεραπεία, ο βιοσυντονισμός, η γανοθεραπεία, η ψυχολογική συμβουλευτική, κ.α.
Ανακουφιστείτε από τον πόνο με τον βελονισμό
Ο βελονισμός μπορεί να ανακουφίσει από τον πόνο που προκαλούν τα αυτοάνοσα και να ρυθμίσει το ανοσοποιητικό σύστημα , προκειμένου ο ασθενής να έχει μια καλή ποιότητα ζωής.
Σύμφωνα με την Κινέζικη ιατρική, όταν υπάρχει ανισορροπία στον οργανισμό, μπορεί να εμφανιστεί ένα αυτοάνοσο νόσημα. Ο βελονισμός βοηθάει να αποκατασταθεί η ισορροπία της ενέργειας στο σώμα.
Η μέθοδος του βελονισμού επηρεάζει τις κυτοκίνες του σώματος, οι οποίες είναι πρωτεΐνες που εκκρίνονται από το ανοσοποιητικό σύστημα και σχετίζονται με τον τρόπο αλληλεπίδρασης των κυττάρων. Ο βελονισμός μειώνει τις προφλεγμονώδεις κυτοκίνες και αυξάνει τις αντιφλεγμονώδεις κυτοκίνες, μειώνοντας συνεπακόλουθα την φλεγμονή. Επίσης, βοηθάει να απελευθερωθούν ενδορφίνες, οι οποίες μειώνουν τα επίπεδα του πόνου.
Τι είναι ο βιοσυντονισμός
Η αντιμετώπιση της χρόνιας φλεγμονής με τη μέθοδο του βιοσυντονισμού είναι μια ακίνδυνη κι ανώδυνη διαδικασία, η οποία στοχεύει στον ενεργειακό έλεγχο του οργανισμού. Εντοπίζει τυχόν μπλοκαρίσματα στο ενεργειακό επίπεδο, τα οποία μπορούν να σωματοποιηθούν και να εκδηλωθούν ως παθήσεις ή διαταραχές.
Εφόσον προσδιοριστούν οι επιβαρυντικοί παράγοντες, μπαίνουν και οι προτεραιότητας για την εξομάλυνσή τους.
Η μέθοδος του βιοσυντονισμού προβλέπει ενίσχυση της αποτοξίνωσης, τόνωση του ανοσοποιητικού, βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος και της λέμφου και αποκατάστασης της λειτουργίας του πάσχοντος τμήματος του σώματος.
Πηγές:
- «NaturalNews»
- «Mindbodygreen»
«Αυτοάνοσα, ανοσοποιητικό και διατροφή», Δ. Γρηγοράκης (εκδ. «Μίνωας»)
Γράφει η Dr Angel,
Αγγελική Κοσκερίδου
Holistic Doctor – Counseling Psychotherapist
Doctor of Naturopathic Medicine
MSc Health Psychology