Η αγιουρβέδα (ayurveda) είναι ένα από τα αρχαιότερα συστήματα παραδοσιακής ιατρικής, το οποίο έλκει την καταγωγή του από την Ινδία, αλλά στις μέρες μας αποτελεί μια διαδεδομένη εναλλακτική μέθοδο θεραπείας σε όλο τον κόσμο.
Ο όρος αγιουβέρντα σημαίνει η επιστήμη της ζωής και για την ινδουιστική παράδοση θεωρείται η «μητέρα όλων των θεραπειών». Στην αγιουβέρντα, η διατροφή είναι το άλφα και το ωμέγα.
Για την αγιουβερδική διατροφή σημασία δεν έχουν οι θερμίδες, τα λίπη, οι βιταμίνες. Όλα καθορίζονται από την ισορροπία των έξι γεύσεων (ράσα), δηλαδή του γλυκού, του όξινου, του αλμυρού, του πικάντικου, του πικρού και του στυφού. Ένα ισορροπημένο γεύμα πρέπει να περιλαμβάνει και τις έξι γεύσεις.
Τα τρία dosha
Μιλώντας όσο πιο συνοπτικά γίνεται, υπάρχουν τρεις τύποι ιδιοσυγκρασίας (dosha) που αποκαλούνται βάτα (vata), πίτα (pita) και κάφα (κapha). Ο κάθε άνθρωπος διαθέτει στοιχεία και από τα τρία dosha, αλλά ένα από αυτά κυριαρχεί.
Ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία τους, οι άνθρωποι χρειάζονται διαφορετικούς συνδυασμούς τροφίμων για να ισορροπήσουν.
Βρίσκοντας τον τύπο στον οποίο ανήκουμε, μπορούμε να ρυθμίσουμε αντίστοιχα τη διατροφή μας, ώστε να αποκαταστήσουμε την υγεία του σώματος, του πνεύματος και της ψυχής.
Σε ένα άλλο άρθρο μας, θα σας αναλύσουμε τις τροφές που πρέπει να τρώτε και αυτές που πρέπει να αποφεύγετε, ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία σας.
Το παν είναι η σωστή πέψη
Η αγιουβερδική μαγειρική δίνει ιδιαίτερη σημασία στον μεταβολισμό, στην σωστή πέψη και σε τελική ανάλυση στην σωστή αφομοίωση της τροφής.
Ο στόχος αυτής της μαγειρικής είναι το ojas, που θεωρείται το αποτέλεσμα της σωστής αφομοίωσης της τροφής. Με τον όρο ojas περιγράφουμε μια ουσία που προκαλεί στο σώμα αγνή χαρά και ευτυχία.
Το αντίθετο του ojas λέγεται ama και είναι το αποτέλεσμα της κακής πέψης που δημιουργεί αρρώστιες στο σώμα. Επίσης, υπάρχει και η έννοια της νοητικής Ama, που προκαλείται από αρνητικές σκέψεις.
Προτιμήστε τις φρέσκες τροφές
Στην αγιουρβεδική κουζίνα υπάρχει μια δίαιτα που είναι η πιο ισορροπημένη από όλες , καθώς οι τροφές μετατρέπονται σε οjas με την λιγότερη δυνατή προσπάθεια από το σώμα. Η δίαιτα αυτή ονομάζεται sattva που στα σανσκριτικά σημαίνει «αγνότητα» και «εσωτερική παρόρμηση για ανέλιξη».
To αντίθετο είναι η έννοια του tamas που στα σανσκριτικά σημαίνει «εσωτερική παρόρμηση για στασιμότητα». Για παράδειγμα ένα φρούτο που έχει αρχίσει να χαλάει ή μια τροφή που είναι πολύ μαγειρεμένη βρίσκεται σε μια κατάσταση tamas.
Καλό είναι να τρώτε φρέσκα τρόφιμα και να αποφεύγετε αυτά που έχουν τύχει μεγάλης επεξεργασίας όπως τα γλυκά και τα βιομηχανοποιημένα τρόφιμα.
Εξίσου, σημαντικό είναι να τρώτε το φαγητό μόλις έχει μαγειρευτεί και να αποφεύγετε αυτό που είναι ξαναζεσταμένο. Το φαγητό που έχει μαγειρευτεί εκείνη τη στιγμή περιέχει «ζωντανή» ενέργεια. Μια άλλη συμβουλή είναι να αποφεύγετε να μαγειρεύετε υπερβολικά το φαγητό γιατί έτσι καταστρέφετε όλη την ενέργεια που περιέχει.
Μην τρώτε υπερβολικά
Για την αγιουβέρδα σημασία έχει το πότε και το πώς τρώμε. Για παράδειγμα αποφύγετε να τρώτε υπερβολικά. Έτσι, θα δώσετε τον απαραίτητο χώρο στον οργανισμό σας για να αφομοιώσει την τροφή.
Εάν θέλετε να βοηθήσετε τον μεταβολισμό σας, επιλέξτε να τρώτε συχνά και μικρά γεύματα. Με αυτόν τον τρόπο ο μεταβολισμός σας θα βρίσκεται συνεχώς σε εγρήγορση.
Μια άλλη συμβουλή είναι να αποφεύγετε να τρώτε βιαστικά και όρθια. Εάν τρώτε αγχωτικά, τότε εκπέμπετε αρνητική ενέργεια.
Αποφύγετε τους επικίνδυνους συνδυασμούς
Πολύ βασικό για την αγιουβερδική κουζίνα είναι να υπάρχει ισορροπία στις τροφές που καταναλώνετε. Ορισμένοι συνδυασμοί τροφίμων είναι ιδιαίτερα επιβλαβείς, καθώς εμποδίζουν τη σωστή πέψη και ακυρώνουν τα θρεπτικά συστατικά των τροφίμων.
Για παράδειγμα, τα φρούτα θα πρέπει να καταναλώνονται ως χωριστό γεύμα και όχι αμέσως μετά το φαγητό. Τα ένζυμα που εκκρίνονται μετά την κατανάλωση φαγητού εμποδίζουν τη βέλτιστη απορρόφηση των συστατικών των φρούτων. Επιπλέον, όταν τρώμε φρούτα μετά το γεύμα, αυτά παραμένουν στο στομάχι μέχρι να ολοκληρωθεί η πέψη των υπολοίπων τροφών, με αποτέλεσμα να αρχίζει η διαδικασία της σήψης.
Πηγές/βιβλιογραφία:
- Lakshmi C. Mishra (ed) 2003, Scientific basis for Ayurvedic therapies, CRC Press LLC, London and New York
- Eat Feel Fresh: A Contemporary, Plant-Based Ayurvedic Cookbook, by Sahara Rose Ketabi
- The Seven Spiritual Laws of Success by Deepak Chopra
- Αγιουρβέδα , Συμβουλές και μυστικά by Warrier Gopi, Verma Harish, Sullivan Karen
