Ο μύκητας candida είναι ένα είδος ζυμομύκητα που ζει σε μικρές ποσότητες μέσα στο έντερο. Ωστόσο, εάν αναπτυχθεί υπερβολικά, μπορεί να εξελιχθεί στον πιο ύπουλο εχθρό της υγείας μας.
Με απλά λόγια, όταν υπάρχει υπερβολική ανάπτυξη, ο μύκητας αυτός μπορεί να ξεφύγει από τα εντερικά τοιχώματα και να κυκλοφορήσει στο αίμα. Σε αυτή την περίπτωση θα απελευθερωθούν τοξικές ουσίες στο σώμα.
Πιθανόν, η υπερανάπτυξη του candida να συνοδεύεται και από το «σύνδρομο διαρροής του εντέρου», δηλαδή την αυξημένη διαπερατότητα του εντέρου.
Στην ιατρική υπάρχει ο όρος καντιντίαση, ο οποίος χρησιμοποιείται για να περιγράψει την λοίμωξη που προκαλεί ο μύκητας candida στον κόλπο, στους βλεννογόνους της στοματικής κοιλότητας και στον γαστρεντερικό σωλήνα.
Δυστυχώς, ο συγκεκριμένος μύκητας μπορεί να προκαλέσει πολύ μεγαλύτερα προβλήματα από μια τοπική λοίμωξη, καθώς έχει ενοχοποιηθεί για γενικευμένες λοιμώξεις (ιδιαίτερα για ανοσοκατασταλμένους ασθενείς), για αυτοάνοσα νοσήματα, μέχρι και για κατάθλιψη.
Ο πιο συνηθισμένος μύκητας αυτού του είδους είναι ο candida albicans.
Όταν διαπεράσει το έντερο, απελευθερώνει στο σώμα τοξικά παραπροϊόντα, συμπεριλαμβανομένης της ακεταλδεΰδης που είναι καρκινογόνος ουσία.
Οι αιτίες
Υπό φυσιολογικές συνθήκες ο candida albicans ελέγχεται από το ανοσοποιητικό σύστημα και από τη φυσιολογική μικροχλωρίδα που υπάρχει στον πεπτικό σωλήνα, δηλαδή από τους υπόλοιπους μικροοργανισμούς του εντέρου.
Όταν όμως συμβαίνει μια οικολογική αλλαγή στο εσωτερικό περιβάλλον, μειώνονται τα βακτήρια που ελέγχουν αυτόν τον μύκητα, με αποτέλεσμα να περιορίζεται αυτή η ανοσολογική αντίδραση.
Οι αιτίες για την ανάπτυξη του μύκητα είναι πολλές. Σε γενικές γραμμές θα λέγαμε ότι θα πρέπει να αναζητηθούν στη διατροφή, στην αλόγιστη χρήση φαρμάκων και στην εξασθένιση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Δεν είναι τυχαίο ότι candida albicans είναι μια ιατρική κατάσταση που επηρεάζει τις δυτικές χώρες, δηλαδή έχει να κάνει με τον σύγχρονο τρόπο ζωής.
Η κατάχρηση των αντιβιοτικών σκοτώνει τα φιλικά βακτήρια του εντέρου. Επίσης, για την ανάπτυξη του μύκητα έχουν ενοχοποιηθεί τα αντισυλληπτικά χάπια και τα φάρμακα που περιέχουν κορτιζόνη.
Μια διατροφή που περιέχει πολλούς υδατάνθρακες, ζάχαρη και αλκοόλ ευνοεί την ανάπτυξη του candida albicans, ο οποίος τρέφεται από τα σάκχαρα. Μια άλλη πλευρά που έχει να κάνει με τη διατροφή είναι ότι πολλά από τα κρέατα που τρώμε περιέχουν αντιβιοτικά.
Ενδεχομένως, στην ανάπτυξη του μύκητα συμβάλουν και τα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση.
Οι πολλές εγκυμοσύνες θεωρούνται ένας επιπλέον επιβαρυντικός παράγοντας. Οι ορμονικές αλλαγές που συντελούνται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι πιθανόν να πολλαπλασιάσουν τον μύκητα.
Σύμφωνα με ορισμένες επιστημονικές έρευνες, το άγχος και το υπερβολικό στρες συμβάλουν στον πολλαπλασιασμό του candida.
Τι πραγματικά είναι ο candida
Όλο και περισσότεροι ολιστικοί θεραπευτές θεωρούν ότι η υγεία περνάει μέσα από το έντερο. Για να υπάρχει, όμως, υγεία, χρειάζεται ισορροπία ανάμεσα στους φιλικούς και στους μη φιλικούς μικροοργανισμούς.
Σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση που θεωρεί τον candida albicans έναν τελείως αχρείαστο και επικίνδυνο μύκητα, η πραγματικότητα είναι ότι επιτελεί έναν συγκριμένο ρόλο που σχετίζεται με την πέψη των τροφών.
Ο candida Albicans είναι ένας μικροοργανισμούς που είναι σαπρόφυτο, δηλαδή τρέφεται από νεκρούς ιστούς.
Ο μύκητας αυτός συντελεί στη διάσπαση των σακχάρων όταν η πέψη των υδατανθράκων είναι ατελής. Έτσι, κάθε φορά που στο έντερο βρίσκεται μεγάλη ποσότητα άπεπτων υδατανθράκων και άλλα άχρηστα προϊόντα του μεταβολισμού, αυξάνεται ο candida albicans.
Υπάρχει μια ομάδα λευκών αιμοσφαιρίων (λεμφοκύτταρα), τα οποία αποκαλούνται «suppressor cells» και εμποδίζουν την ανοσολογική αντίδραση στους δικούς μας ιστούς. Με απλά λόγια, εμποδίζουν τον οργανισμό να επιτεθεί στα δικά του όργανα.
Στις αυτοάνοσες παθήσεις, οι κλινικές και οι εργαστηριακές μελέτες δείχνουν ότι ο candida albicans εμποδίζει αυτού του είδους την δράση, με αποτέλεσμα να συνεχίζεται η επίθεση του ανοσολογικού συστήματος στα ίδια τα όργανα.
Όταν γίνει σωστή θεραπεία για την candida, το ποσοστό των κυττάρων «suppressor cells» επανέρχεται στα φυσιολογικά επίπεδα.
Τα συμπτώματα
Μερικά από τα πιο κοινά συμπτώματα του candida είναι οι μυκητιασικές λοιμώξεις του δέρματος, των νυχιών και του στόματος (άφτρες), καθώς επίσης οι κολπίτιδες και ο κνησμός.
Εάν αισθάνεστε κουρασμένοι, έχετε πονοκεφάλους, ζαλάδες, δυσκολία στη συγκέντρωση και κακή μνήμη, καλό θα είναι να ελέγξετε μήπως έχετε υπερανάπτυξη του candida.
Μια άλλη κατηγορία συμπτωμάτων είναι τα πεπτικά προβλήματα όπως φούσκωμα, δυσκοιλιότητα ή διάρροια.
Ο μύκητας μπορεί να προκαλέσει ακόμη ευερεθιστότητα, μεταβολές της διάθεσης, άγχος ή κατάθλιψη.
Oι γιατροί που ασχολούνται με τον μύκητα, θεωρούν ότι μπορεί να δημιουργήσει πρόσθετες επιπλοκές σε ασθενείς με HIV και σε διάφορες μορφές καρκίνου.
Αν η καντιντίαση δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε εσωτερικές λοιμώξεις, ακόμα και σε γενικευμένη σηψαιμία.
Τρόποι αντιμετώπισης
Η γενική κλινική εικόνα μπορεί να προϊδεάσει για τον μύκητα και στη συνέχεια απαιτούνται εξειδικευμένες εξετάσεις που θα δώσουν την επιβεβαίωση.
Συνήθως, η υπερανάπτυξη αντιμετωπίζεται από την συμβατική ιατρική με αντιμυκητιασικά φάρμακα. Όμως, αυτά μπορούν να θεραπεύσουν μόνο τοπικά, δηλαδή θα αντιμετωπίσουν το σύμπτωμα και όχι την αιτία. Στις περισσότερες των περιπτώσεων, ιδίως για όσους και όσες υποβάλλονται σε χρόνιες φαρμακευτικές αγωγές για άλλες παθήσεις, ο candida θα επιστρέψει μόλις σταματήσει η λήψη των αντιμυκητιασικών.
Για να αντιμετωπίσετε τον candida θα πρέπει να κάνετε τρία πράγματα:
- Να σταματήσετε την υπερανάπτυξη του μύκητα,
- να δημιουργήσετε φιλικά βακτήρια και
- να θεραπεύσετε το έντερό σας, έτσι ώστε η candida να μην μπορεί πλέον να εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματός σας.
Το πρώτο βήμα για να σταματήσουμε την υπερανάπτυξη είναι η μετάβαση σε μια δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων. Αρχίστε με την εξάλειψη της ζάχαρης σε όλες τις μορφές της, του αλκοόλ και των άλευρων. Καλό είναι να περιορίσετε δραστικά (όχι να σταματήσετε) και τους σύνθετους υδατάνθρακες όπως φασόλια, φρούτα, ζυμαρικά και πατάτες.
Κάποιοι θεραπευτές συστήνουν επίσης την εξάλειψη όλων των τροφίμων που έχουν υποστεί ζύμωση, γιατί εκτός απ τα καλά βακτήρια θρέφουν και τα βλαβερά.
Εάν θέλετε να πάρετε ένα φυσικό φάρμακο, το καπρυλικό οξύ μπορεί να σας βοηθήσει. Το καπρυλικό οξύ είναι ένα λιπαρό οξύ που περιέχεται στην καρύδα και έχει αντιμυκητιακή και αντιμικροβιακή δράση.
Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε κάποια βότανα με αντιμυκητιασικές ιδιότητες όπως η αψιθιά, τα οποία είναι διαδεδομένα στην πρακτική της Αγιουρβέδα.
Αφού κάνετε όλα αυτά, το επόμενο βήμα είναι να αυξήσετε τα φιλικά βακτήρια με την λήψη προβιοτικών.
Κάντε restart στο συκώτι
Η υπερανάπτυξη του candida απελευθερώνει τοξίνες στην κυκλοφορία του αίματος, οι οποίες πρέπει να φιλτραριστούν από το συκώτι.
Εάν κυκλοφορήσουν πολλές τοξίνες εξαιτίας αυτής της υπερανάπτυξης, είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα επιβαρυνθεί το συκώτι. Αυτό θα δημιουργήσει πρόσθετη τοξικότητα και άλλα σοβαρά προβλήματα που σχετίζονται με τη διατήρηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, την αποθήκευση βιταμινών και τη ρύθμιση των ορμονών.
Αυτή η σχέση εξηγεί γιατί πολλά από τα συμπτώματα της υπερανάπτυξης του μύκητα είναι παρόμοια με αυτά της τοξικότητας στο συκώτι.
Άρα είναι πολύ σημαντικό να ακολουθηθούν προγράμματα αποτοξίνωσης του συκωτιού και συνολικά του οργανισμού.
Το συκώτι είναι ένα «εργοστάσιο» που φιλτράρει τις τοξικές ουσίες και παράλληλα βοηθάει να δημιουργηθούν εκείνες οι ουσίες που χρειάζεται ένας οργανισμός για να μπορέσει να εκτελέσει όλες τις ζωτικές τους λειτουργίες.
Γιατί χρειάζεται ολιστική προσέγγιση
Αρκετές φορές έχουμε γράψει ότι όλα τα όργανα του σώματος συνδέονται και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.
Αντί, λοιπόν, να προσπαθείτε να αντιμετωπίσετε κάθε σύμπτωμα μεμονωμένα, χρειάζεται να υιοθετήσετε μια ολιστική προσέγγιση για την διατήρηση της υγείας σας.
Για παράδειγμα είναι εξίσου σημαντικό να αντιμετωπίσετε το άγχος. Το στρες απελευθερώνει κορτιζόλη, μια ορμόνη που προκαλεί φλεγμονή, επιβραδύνει τον μεταβολισμό και αναστέλλει το ανοσοποιητικό σας σύστημα.
Θα πρέπει να ξέρετε ότι στην αρχή της μάχης είναι πιθανόν να νιώσετε κάποια συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά της γρίπης, τα οποία παρουσιάζονται σε προγράμματα αποτοξίνωσης. Στην ιατρική αυτό ονομάζεται αντίδραση Herxheimer και χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια πρόσκαιρη επιδείνωση, η οποία επιβεβαιώνει ότι η θεραπεία λειτουργεί.
Για να αποφύγετε τα δυσάρεστα συμπτώματα, καλό θα είναι να ξεκινήσετε σταδιακά το πρόγραμμα αποτοξίνωσης και γρήγορα θα νιώστε βελτίωση.
Βιβλιογραφία:
Carol A. Kumamuto, (2011), Inflammation and gastrointestinal Candida colonization, US National Library of Medicine National Institutes of Health, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3163673/.
Clarissa J. Nobile, Alexander D. Johnoson, (2016), Candida albicans Biofilms and Human Disease, US National Library of Medicine National Institutes of Health https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4930275/.
ML. Gainza-Cirauqui, MT Nieminen, (2013), Productioin of carcinogenic acetaldehyde by Candida albicans from patients with potentially malignant oral mucosal disorders, US National Library of Medicine National Institutes of Health, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22909057.
Γράφει η Dr Angel,
Αγγελική Κοσκερίδου
Holistic Doctor – Counseling Psychotherapist
Doctor of Naturopathic Medicine
MSc Health Psychology
insta: dr_aggelikikoskeridou_official