Ένας διακεκριμένος Βρετανός επιστήμονας, o Mel Greaves, έχοντας αφιερώσει μεγάλο μέρος της έρευνας του και της ζωής του στα αίτια της παιδικής λευχαιμίας, παρουσιάζει ένα εντυπωσιακό συμπέρασμα που θα μπορούσε να συμβάλλει στην αντιμετώπιση αυτής της μορφής του καρκίνου.
Tα δεδομένα
Το 1950 η οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία σκότωνε κάθε χρόνο αμέτρητα παιδιά σε όλο τον κόσμο. Πλέον το 90% των περιπτώσεων θεραπεύεται –ωστόσο, η θεραπεία είναι εξαιρετικά τοξική και μπορεί μακροπρόθεσμα να έχει παρενέργειες. Επιπλέον, τις τελευταίες δεκαετίες, οι επιστήμονες παρατηρούν μία αύξηση στα περιστατικά παιδικής λευχαιμίας, σε όλη την Ευρώπη, σε ένα σταθερό ρυθμό, της τάξης του 1%.
«Πρόκειται για ένα στοιχείο των αναπτυγμένων κοινωνιών, αλλά όχι των αναπτυσσόμενων. Δηλαδή, η ασθένεια εξελίσσεται παράλληλα με την ευημερία», λέει ο Greaves στο περιοδικό Nature Reviews Cancer.
H καινοτομία
Η ιδέα του ίσως ακούγεται εκκεντρική ή κάπως απλοϊκή. Ο Greaves λοιπόν βρίσκεται σε ένα στάδιο όπου προσπαθεί να δημιουργήσει ένα ρόφημα – με μορφή γιαουρτιού – στο οποίο θα περιλαμβάνονται ουσίες που θα συμβάλλουν στην αντιμετώπιση παραγόντων που οδηγούν σε λευχαιμία στις μικρές ηλικίες.
Πρόκειται για έναν επιστήμονα που μελετά εδώ και δεκαετίες την παιδική λευχαιμία στο Ινστιτούτο Έρευνας για τον Καρκίνο στο Λονδίνο. Μάλιστα, πριν δυο χρόνια η βρετανική κυβέρνηση τον τίμησε με τον τίτλο του ‘ιππότη’, σε μια κίνηση αναγνώρισης του σημαντικού του έργου στον εν λόγο τομέα.
Ο ίδιος δηλώνει ιδιαίτερα αφοσιωμένος στον τομέα αυτό και σίγουρα το έργο του αποδεικνύει την αποφαστικότητά του. Για το μεγάλο θέμα των αιτιών που αναδεικνύονται μέσα από την έρευνα του ο ίδιος σχολιάζει το εξής:
«Πλέον, για πρώτη φορά, έχουμε επιτέλους μια απάντηση στο ερώτημα αυτό –και αυτό σημαίνει, ότι μπορούμε τώρα να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε τρόπους για να σταματάμε την λευχαιμία στην αρχή της. Έτσι προέκυψε η ιδέα μου για το εν λόγω ρόφημα.»
Oι αιτίες πίσω από την παιδική λευχαιμία
Η οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία προκαλείται από μία αλληλουχία βιολογιών συμβάντων. Αρχικά ευθύνεται μία γενετική μετάλλαξη, η οποία συμβαίνει σε περίπου 1 στα 20 παιδιά, εξαιτίας κάποιου ατυχήματος στη μήτρα. Δεν κληρονομείται, αλλά βάζει το παιδί σε κίνδυνο για λευχαιμία για την υπόλοιπη ζωή του.
Για την εμφάνιση τελικά της λευχαιμίας απαιτείται ένα ακόμα βιολογικό δεδομένο, το οποίο σχετίζεται με το ανοσοποιητικό σύστημα. «Για να δουλέψει σωστά το ανοσοποιητικό σύστημα, χρειάζεται να βρεθεί αντιμέτωπο με κάποια λοίμωξη μέσα στον πρώτο χρόνο της ζωής. Χωρίς αυτή τη ‘μάχη’ το ανοσοποιητικό μένει απροετοίμαστο και δεν θα λειτουργήσει σωστά όταν χρειαστεί», εξηγεί o Greaves.
Πρόκειται για μία πολύ σημαντική παρατήρηση, της οποίας τη βάση δυστυχώς τείνουμε γενικά ως κοινωνία να παραγνωρίζουμε. Με άλλα λόγια, αυτό που παρατηρείται σήμερα είναι οι γονείς να μεγαλώνουν τα παιδιά σε σπίτια αποστειρωμένα, με αντισηπτικά μαντηλάκια και αντιβακτηριακά σαπούνια, αποφεύγοντας πάση θυσία κάθε είδους βρωμιά. Αυτές οι συνθήκες δε βοηθούν στην ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού.
Παράλληλα εντοπίζεται μία τάση οι νέες μαμάδες να θηλάζουν λιγότερο, κάτι που δε βοηθάει στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού του βρέφους. Επίσης, το γεγονός ότι φέρνουν ακόμα λιγότερο τα μωρά τους σε επαφή με άλλα παιδιά, έχει σαν αποτέλεσμα τα παιδιά να μην προσβάλλονται από μικρόβια.
Φυσικά αυτές οι συνθήκες έχουν τα πλεονεκτήματα τους, αλλά τα μειονεκτήματα είναι σοβαρά. Το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν εξοπλίζεται σωστά. Όταν, λοιπόν, ένα τέτοιο παιδί έρθει τελικά σε επαφή με μία απλή λοίμωξη, το απροετοίμαστο ανοσοποιητικό του σύστημα αντιδρά με εξαιρετικά αφύσικο τρόπο και ενεργοποιεί μια χρόνια λοίμωξη.
Τι γίνεται από εκεί και πέρα; Η λοίμωξη αυτή εξελίσσεται, οι χημικές ουσίες κυτοκίνες εκλύονται στο αίμα και προκαλούν μία δεύτερη μετάλλαξη που προκαλεί τη λευχαιμία στα παιδιά που «κουβαλούν» την πρώτη γενετική μετάλλαξη, που αναφέραμε παραπάνω.
Συνεπώς, ένα ήδη ευάλωτο παιδί είναι πιθανό να επιβαρυνθεί από αυτόν τον σύγχρονο τρόπο ζωής.
Πού ακριβώς βρίσκεται το ‘κλειδί’
Προς το παρόν οι επιστήμονες δεν έχουν τις απαιτούμενες γνώσεις ή τα μέσα για να παρέμβουν στην αρχική μετάλλαξη που συμβαίνει στη μήτρα. Ωστόσο, όπως υποστηρίζει ο Greaves, υπάρχει δυνατότητα να βρεθεί ο τρόπος ώστε να μπλοκάρεται η χρόνια λοίμωξη που συμβαίνει αργότερα στη ζωή ενός παιδιού.
Έτσι, ο ίδιος και η ομάδα του εργάζονται πάνω στα βακτήρια, τους ιούς και τα μικρόβια που ζουν στα ανθρώπινα έντερα, τα οποία αποτελούν ένδειξη των μικροβίων στα οποία έχουμε εκτεθεί στη ζωή μας. Έτσι, οι άνθρωποι στις αναπτυγμένες χώρες έχουν πολύ λιγότερα βακτήρια στο εντερικό τους σύστημα, γιατί από μωρά ζουν πιο «καθαρά».
Αξιοποιώντας αυτές τις μελέτες, οι επιστήμονες πειραματίζονται προς το παρόν σε ποντίκια ώστε να να βρουν ποια είναι τα «καλύτερα» μικρόβια που μπορούν να αποκαταστήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού, ώστε να γίνει υγιέστερο.
Το μείγμα αυτών των μικροβίων θα δίνεται λοιπόν στο παιδί όχι ως χάπι, αλλά ως ρόφημα με μορφή γιαουρτιού, το οποίο θα μπορούν να πίνουν τα παιδιά από πολύ μικρή ηλικία. Ο Greaves ευελπιστεί μάλιστα ότι το μείγμα αυτό θα μπορέσει να αντιμετωπίσει και άλλες σοβαρές ασθένειες, όπως π.χ. ο διαβήτης τύπου 1.
Πηγές:
The Institute of Cancer Research, Leading UK scientist reveals likely cause of childhood leukaemia, https://www.icr.ac.uk/news-archive/leading-uk-scientist-reveals-likely-cause-of-childhood-leukaemia.
Mel Greaves, (2018), A causal mechanism for childhood acute lymphoblastic leukaemia, Nature Reviews Cancer, https://www.nature.com/articles/s41568-018-0015-6.
Γράφει η Dr Angel,
Αγγελική Κοσκερίδου
Holistic Doctor – Counseling Psychotherapist
Doctor of Naturopathic Medicine
MSc Health Psychology
insta: dr_aggelikikoskeridou_official