Τα συστατικά που την κάνουν να ξεχωρίζει

Τα τελευταία χρόνια μπαίνουν στη ζωή μας, και ιδιαίτερα στη διατροφή μας, τροφές ή τεχνικές μαγειρικής, για παράδειγμα, που πριν δεν υπήρχαν. Κι αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Αντίθετα, σε κάποιες περιπτώσεις οι πρωτοτυπίες που εισάγονται – ή που τις αφήνουμε να μπουν – στην καθημερινότητα μας, μας ανοίγουν δρόμους για νέες επιλογές και καλύτερη ποιότητα διατροφής. Η σόγια είναι ίσως από τα πιο αντιπροσωπευτικά παραδείγματα.

Ας πούμε λίγα πράγματα γι’ αυτό το μικρό φασόλι.

Ανήκει λοιπόν, στην οικογένεια των όσπριων. Οι βασικοί τύποι σόγιας είναι τρεις: η κίτρινη (ή κοινή), η πράσινη και η κόκκινη. Απ’ αυτές η κίτρινη είναι η πιο διαδεδομένη, καθώς περιέχει τη μεγαλύτερη ποσότητα πρωτεΐνης.

Στην Κίνα καλλιεργείται εδώ και 5.000 χρόνια, με αρχικό στόχο μάλιστα, να προσθέσει άζωτο στο έδαφος, στο πλαίσιο της αμειψισποράς. Οι κυριότεροι παραγωγοί σόγιας είναι η ΗΠΑ, η Βραζιλία, η Αργεντινή, η Κίνα και η Ινδία. Τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες παραγωγής και στη χώρα μας, κυρίως στην περιοχή της Βόρειας Ελλάδας.

Από τη σόγια παρασκευάζονται περισσότερα από 120 διαφορετικά προϊόντα καταναλώσιμα από τον άνθρωπο, μεταξύ των οποίων αλεύρι, κρέας, τυρί, γάλα, βούτυρο, κακάο. [1]

Τι την κάνει τόσο ξεχωριστή;

• Καμία άλλη μη ζωτική τροφή δεν παρέχει στον οργανισμό τόσο μεγάλη ποσότητα πρωτεΐνης, όσο η σόγια, έχοντας συνάμα χαμηλό ποσοστό λίπους. [2]

Ιδιαίτερα για τους χορτοφάγους, αποτελεί μία πολύ καλή εναλλακτική. Το τόφου για παράδειγμα, προϊόν της σόγιας που μοιάζει με μαλακό τυρί, μας δίνει 9 γραμμάρια πρωτεΐνης, σε 115 γραμμάρια προϊόντος (όσο ζυγίζει δηλαδή περίπου μία μερίδα), ενώ 100ml γάλακτος σόγιας περιέχονται 3,7γραμμάρια πρωτεΐνης. Αρκεί να πούμε ότι ένας ενήλικας, άντρας ή γυναίκα, που ζυγίζει περίπου 75 κιλά, πρέπει να λαμβάνει 62,25 γραμμάρια πρωτεΐνης την ημέρα.

Η πρόσληψη πρωτεΐνης σόγιας έχει συνδεθεί με τη μείωση της ολικής χοληστερόλης του αίματος. Ειδικότερα, η πρωτεΐνη της σόγιας, όταν περιλαμβάνεται σε μία δίαιτα περιορισμένη σε κορεσμένα λιπαρά οξέα και χοληστερόλη, δύναται να μειώσει τα επίπεδα ολικής και LDL χοληστερόλης, σε άτομα με υπερχοληστερολαιμία.

Έχει αποδειχθεί ότι μειώνει σημαντικά τη συστολική και διαστολική αρτηριακή πίεση, ιδιαίτερα στους υπερτασικούς. Παράλληλα, θεωρείται ότι έχει σημαντικά οφέλη ενάντια στην παχυσαρκία, καθότι η πρωτεΐνη της σόγιας περιέχει τα περισσότερα από τα ουσιαστικά αμινοξέα που βρίσκονται στις ζωικές πρωτεΐνες. Έτσι, η θρεπτική της αξία είναι σχεδόν ισοδύναμη με την αξία της ζωικής πρωτεΐνης. Σχετικά με την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, η σόγια, όπως και τα υπόλοιπα όσπρια, συμβάλουν θετικά ενεργοποιώντας την αίσθηση του κορεσμού, λόγω των βιοενεργών της συστατικών.

• Είναι το μόνο όσπριο με υψηλό περιεχόμενο ισοφλαβόνων.

 Οι ισοφλαβόνες – ή φυτοοιστρογόνα – έχουν μία δομή παρόμοια με τα οιστρογόνα. Αυτό σημαίνει ότι μιμούνται τη δράση των οιστρογόνων στον οργανισμό, συμβάλλοντας έτσι στην υγεία των γυναικών, ιδιαίτερα κατά την εμμηνόπαυση, αλλά και μετά από αυτήν. Επίσης, βοηθούν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης οστεοπόρωσης, μετριάζοντας την απώλεια οστικής πυκνότητας.

Ο πλούσιος συνδυασμός πρωτεϊνών, σύνθετων υδατανθράκων, πολυακόρεστων λιπαρών οξέων, διαλυτών ινών και ισοφλαβόνων έχει διαπιστωθεί ότι έχει ευεργετικές επιδράσεις στο γλυκαιμικό έλεγχο, συνεπώς δρα ανασταλτικά στην εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη.

Η συγκέντρωση ισοφλαβόνων εκτιμάται επίσης ότι συμβάλει στην πρόληψη κατά του καρκίνου του μαστού και του προστάτη. Επιπλέον, μελέτες έχουν αποδείξει ότι προλαμβάνουν την στεφανιαία καρδιακή νόσο και άλλες χρόνιες παθήσεις. [3]

• Η σόγια είναι άριστη πηγή φυτικών ινών.

Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, αν και τα παράγωγά της είναι ευνόητο ότι περιέχουν μικρότερη ποσότητα. Οι φυτικές ίνες είναι το κατ’ εξοχήν ‘όπλο’ ενάντια στη δυσκοιλιότητα.

Αξίζει, τέλος, να κρατήσουμε το εξής. Γίνεται μία μεγάλη μελέτη, παγκόσμιας κλίμακας, η λεγόμενη Food habits in later life, η οποία αναδεικνύει την ωφελιμότητα, γενικά, των όσπριων. Δεν είναι τυχαίο ότι τα όσπρια έχουν συνδεθεί με τη διατροφή μακρόβιων πολιτισμών, όπως είναι οι Ιάπωνες, αλλά και οι Μεσογειακοί λαοί. 

[1] https://apothesis.lib.teicrete.gr/handle/11713/147

[2] http://anaktisis.teiwm.gr/1289/

[3] https://laneshealth.gr/ingredients/ισοφλαβόνες-σόγιας-soy-isoflavones/

Γράφει η Dr Angel,

Αγγελική Κοσκερίδου

Holistic Doctor – Counseling Psychotherapist

Doctor of Naturopathic Medicine

MSc c. Health Psychology

www.AggelikiKoskeridou.com

insta: dr_aggelikikoskeridou_official 

Tweet