Στο δημόσιο δημοτικό σχολείο «Robert W. Coleman» της Βαλτιμόρης, οι μαθητές που κάνουν αταξίες δεν οδηγούνται στο γραφείο του διευθυντή για τιμωρία, αλλά στην αίθουσα διαλογισμού και γιόγκα.
Αφού τα παιδιά ηρεμήσουν και χαλαρώσουν, επιστρέφουν πίσω στις σχολικές δραστηριότητες, έχοντας μάθει ότι μπορούν να ελέγξουν τον θυμό τους.
Εάν για παράδειγμα φερθούν άσχημα ή επιτεθούν σε κάποιον συμμαθητή τους, οδηγούνται στην αίθουσα ηρεμίας και ο ειδικός καθηγητής τους δείχνει πως να συγκρατούνται και να λύνουν με ψυχραιμία τα προβλήματα.
Η εφαρμογή του προγράμματος «Mindful Moment», του ιδρύματος Holistic Life, φαίνεται ότι έχει αποτελέσματα, καθώς στο συγκεκριμένο σχολείο μειώθηκαν οι αποβολές μαθητών. Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι σε αυτή την περιοχή η παραβατικότητα και η βία μεταξύ των ανηλίκων είναι ο κανόνας.
Φυσικά όλα αυτά δεν τα γράφουμε για να σας δείξουμε ότι οι εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν τον κανόνα, αλλά για να «σπάσουμε» την αντίληψη ότι η γιόγκα είναι κάτι που αφορά ορισμένες γυναίκες που θέλουν να διατηρήσουν την σιλουέτα τους!
Θα επαναλάβουμε ότι η γιόγκα δεν είναι μόνο τρόπος άσκησης, είναι τρόπος ζωής. Είναι ένα ολιστικό σύστημα σκέψης, τροφής, άσκησης, διαλογισμού και πνευματικότητας. Ως τέτοιο, δεν θα μπορούσε παρά να αφορά και τα παιδιά, τα οποία έχουν την ανάγκη να διδαχθούν τρόπους αυτοβελτίωσης όσο κανένας άλλος.
Tι κερδίζουν τα παιδιά από τη γιόγκα
Αν κάτι λείπει περισσότερο από τα παιδιά, εξαιτίας του αυθορμητισμού και της συναισθηματικής ανωριμότητας τους, είναι η έννοια της ισορροπίας, την οποία μπορεί να τους προσφέρει η εκμάθηση της γιόγκα.
Φυσικά, ένα παιδί μπορεί να εντρυφήσει σε ορισμένες τεχνικές γιόγκα για να βελτιώσει το σώμα του ή τον συντονισμό του, χωρίς δηλαδή να ασπαστεί απαραίτητα το σύνολο των απόψεων της.
Από τις πρώτες τάξεις του σχολείου, τα παιδιά αναγκάζονται να ζουν σε ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον, τόσο σε επίπεδο μαθημάτων όσο και αθλητικών δραστηριοτήτων, γεγονός που τους δημιουργεί άγχος και πίεση. Ταυτόχρονα, οι αλλαγές που συντελούνται στο σώμα τους, τα γεμίζει απορίες και αβεβαιότητα.
Με την γιόγκα τα παιδιά μαθαίνουν να ελέγχουν το σώμα και τα συναισθήματα τους, δεν είναι πλέον άβουλα, αλλά αντίθετα αποκτούν τα ηνία της ζωής του. Αποκτούν συγκέντρωση, ηρεμία, αυτοπεποίθηση και αυτοσεβασμό.
Τα ίδια συναισθήματα σεβασμού νιώθουν και για τα άλλα παιδιά. Η έννοια της «ahimsa», που σημαίνει «μη βία» έχει κεντρικό ρόλο στην πρακτική της γιόγκα, αποτελεί ένα από τα «yamas («ηθικοί φραγμοί») με τα οποία έρχονται σε επαφή τα παιδιά. Φυσικά η έννοια της «μη βίας» δεν αφορά μόνο τους άλλους, αλλά και τον εαυτό μας που θα πρέπει να τον προστατεύουμε από όλα αυτά που τον θέτουν σε κίνδυνο (ναρκωτικά, αλκόολ, κ.λπ.).
Η Nicole Cardoza, που έχει ιδρύσει στις ΗΠΑ την Μη Κυβερνητική Οργάνωση «Yoga Foster» που δίνει τη δυνατότητα σε Αφροαμερικανούς μαθητές να έρχονται σε επαφή με προγράμματα εκμάθησης γιόγκα, θεωρεί ότι έτσι βοηθιούνται τα παιδιά να αναλάβουν την κυριότητα του σώματός τους, να αλλάξουν τον τρόπο σκέψης τους και τελικά να βοηθηθούν να μιλήσουν για αυτά που χρειάζονται.
Η συγγραφέας βιβλίων για παιδιά και γιόγκα, Susan Verde βάζει μια άλλη πλευρά, υποστηρίζοντας ότι οι πρακτικές γιόγκα μπορούν να βοηθήσουν τους γονείς και τα παιδιά να αντιμετωπίσουν το άγχος αποχωρισμού. Η γιόγκα μπορεί να είναι μια πολύ πρακτική μέθοδος απέναντι στο άγχος οποιουδήποτε είδους, λέει η Susan Verde και εξηγεί ότι οι πρακτικές γιόγκα και ευαισθητοποίησης σας βοηθούν να μάθετε να αναγνωρίζετε τι αισθάνεστε και να δημιουργήσετε μια απόσταση από αυτά τα συναισθήματα, να μην παγιδευτείτε σε αυτά.
Οκτώ λόγοι που αξίζει να δοκιμάσει το παιδί σας
Όταν η γιόγκα γίνεται παιχνίδι, τότε η ηρεμία, η αυτοπεποίθηση, η ενδυνάμωση του σώματος και η συγκέντρωση είναι μόνο μερικά από τα οφέλη των παιδιών που έρχονται σε επαφή μαζί της από μικρή ηλικία.
-
Η γιόγκα ενισχύει την φυσική κατάσταση. Τα παιδιά μαθαίνουν να χρησιμοποιούν και να ενδυναμώνουν όλους τους μυς τους, γυμνάζουν τη σπονδυλική στήλη που σε μικρές ηλικίες είναι ευάλωτη στη σκολίωση, στη λόρδωση και στην κύφωση.
-
Η ολιστική προσέγγιση για το σώμα και το νου, η σύνδεση τους, βελτιώνει τα κινητικά προβλήματα των παιδιών. Η κίνηση τους αποκτά ισορροπία.
-
Η ισορροπία δεν αφορά μόνο το σώμα, αλλά και τον εσωτερικό κόσμο των παιδιών που μαθαίνουν πρακτικές γιόγκα. Ένα παιδί που είναι ισορροπημένο ξέρει τι θέλει από τη ζωή, δεν είναι «φτερό στον άνεμο» που παρασύρεται από εδώ και από εκεί.
-
Ενισχύεται η συγκέντρωση. Τα παιδιά μαθαίνουν να «καθαρίζουν» και να εστιάζουν το μυαλό τους. Το διάβασμα πλέον γίνεται ευκολότερο.
-
Τα παιδιά που κάνουν γιόγκα έχουν αυτοπεποίθηση. Πιστεύουν στις δυνατότητες τους και μαθαίνουν να αγωνίζονται για αυτά που θέλουν.
-
Έννοιες όπως η φιλία , η συνεργασία και η ομαδικότητα καλλιεργούνται σε κάθε γκρουπ εκμάθησης γιόγκα. Τα παιδιά μαθαίνουν να συμβιώνουν με συνομήλικους τους, χωρίς να θεωρούν ότι μόνο αυτά είναι το κέντρο του κόσμου.
-
Μέσω της γιόγκα τα παιδιά γνωρίζουν ότι για την επίλυση των προβλημάτων υπάρχει η συζήτηση, ο διάλογος, η λογική και όχι ο θυμός, ο φόβος ή άλλα αρνητικά συναισθήματα.
-
Η σύνδεση νου και σώματος και η συνακόλουθη αρμονία, θωρακίζει – όπως προαναφέραμε- τα παιδιά από το στρες.
Πότε είναι η κατάλληλη ηλικία
Γενικά δεν υπάρχει ένα ηλικιακό όριο που είναι απαγορευτικό για να ξεκινήσει η επαφή ενός παιδιού με τη γιόγκα. Για παράδειγμα, ένα παιδάκι δύο – τριών ετών θα μπορούσε να αρχίσει βλέποντας την μητέρα ή τον πατέρα του. Η διαδικασία της μίμησης μπορεί να αποτελέσει ένα κίνητρο για το παιδί.
Μετά τα πέντε, ένα παιδάκι είναι πιο ώριμο να παρακολουθήσει τον εκπαιδευτή. Στην αρχή τα παιδιά παριστάνουν το σκύλο, τη γάτα, το λιοντάρι και άλλα ζώα. Μαθαίνουν να γαβγίζουν, να νιαουρίζουν αλλά και να πετάνε σαν τα πουλιά. Το παιχνίδι πλέκεται με τις ιστορίες, το τραγούδι, την κίνηση και σταδιακά πάει σε πιο σύνθετες έννοιες και κανόνες.
Πηγές:
-«yogajournal»
-« Γιόγκα για παιδιά», Pajalunga Lorena (εκδ. Πεδίο)
Γράφει η Dr Angel,
Αγγελική Κοσκερίδου
Holistic Doctor – Counseling Psychotherapist
Doctor of Naturopathic Medicine
MSc Health Psychology