Τα πιεσμένα ωράρια, ο λιγοστός ελεύθερος χρόνος, οι υποχρεώσεις που αυξάνονται συνεχώς, οι καταιγιστικοί ρυθμοί της ζωής στη μεγαλούπολη δημιουργούν μια πιεστική κατάσταση για τον σύγχρονο άνθρωπο. Δυστυχώς, το άγχος και γενικά οι στρεσογόνες καταστάσεις έχουν γίνει μια ρουτίνα για τους περισσότερους από εμάς.
Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες θεωρούν πως αυτός ο τρόπος ζωής ευθύνεται για ένα νέο σύνδρομο, το λεγόμενο κοινωνικό jet lag. Με τον όρο jet lag περιγράφουμε τις συνέπειες που προκαλεί στον οργανισμό μας ένα μεγάλο αεροπορικό ταξίδι. Το βιολογικό ρολόι του οργανισμού υφίσταται όχι μόνο αεροπορικό αλλά και κοινωνικό jet lag, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Ο Dr Till Roenneberg από το Πανεπιστήμιο του Μονάχου, υποστηρίζει πως στη σύγχρονη κοινωνία έχει αναγνωριστεί ένα σύνδρομο που δεν έχει πλήρως σκιαγραφηθεί ακόμη, αλλά υφίσταται. Και αυτό δεν είναι άλλο από το διαρκώς αυξανόμενο άνοιγμα της ψαλίδας ανάμεσα στο βιολογικό ρολόι (που ρυθμίζεται από τις εναλλαγές της μέρας και της νύχτας) και στο «κοινωνικό ρολόι» που αφορά τους εργασιακό ωράριο, αλλά και τις ώρες της διασκέδασης.
Μέχρι εδώ, βέβαια, το άγχος αποτελεί μια ενοχλητική καθημερινή συνήθεια, ένα ''αναγκαίο'' κακό. Όμως υπάρχουν περιπτώσεις που το άγχος δεν είναι διαχειρίσιμο, παίρνει επικίνδυνες διαστάσεις, προκαλώντας κρίσεις πανικού που δεν είναι εύκολο να ελέγξουμε. Σε αυτή την περίπτωση τα συμπτώματα δεν είναι μόνο συναισθηματικά αλλά και σωματικά όπως εφίδρωση, ναυτία και ταχυπαλμία. Τα ψυχολογικά συμπτώματα περιλαμβάνουν έντονη ανησυχία, μέχρι και τρόμο.
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να διευκρινίσουμε από επιστημονικής άποψης ορισμένες έννοιες του συγκεκριμένου θέματος.
Άγχος
Επιστημονικά ορίζεται ως ένα δυσάρεστο συναίσθημα, κάτι σαν φόβος, που προκαλείται από έναν κίνδυνο. Εάν μας σημαδεύει κάποιος με όπλο, είναι απολύτως φυσιολογικό να νιώθουμε άγχος. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι το άγχος συνέβαλε στην εξέλιξη του ανθρώπινου είδους, προετοιμάζοντας το να αντιμετωπίσει υπαρκτούς κινδύνους.
Εάν όμως το άγχος είναι έντονο, εκτός από την ανησυχία συνοδεύεται από άλλα δυσάρεστα συμπτώματα όπως κόπωση, εκνευρισμό, δυσκολία στη συγκέντρωση, μυϊκούς πόνους και προβλήματα στον ύπνο. Σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε άλλες δυσάρεστες καταστάσεις όπως ο αλκοολισμός.
Στρες
Πρόκειται για μία παρεμφερή με το άγχος κατάσταση, αλλά δεν είναι το ίδιο πράγμα. Συγκεκριμένα, το στρες είναι η αντίδραση του οργανισμού σε ένα νέο και απαιτητικό ερέθισμα, μέσω της απελευθέρωσης αδρεναλίνης. Ωστόσο, το χρόνιο στρες μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε κατάθλιψη.
Φυσικά, δεν θα πρέπει να δαιμονοποιούμε τελείως αυτού του είδους τις καταστάσεις, μιας και έχουν συνδεθεί με την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους. Στις αρχές του 20ού αιώνα ο Αμερικανός φυσιολόγος Walter Cannon χρησιμοποίησε για πρώτη φορά τον όρο «πάλη ή φυγή» για να περιγράψει τα ζώα που -στην προσπάθεια τους να αντιμετωπίσουν κάποιες επικίνδυνες καταστάσεις- είτε αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν είτε προετοιμάστηκαν να πολεμήσουν για να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους.
Κρίση πανικού
Αφορά ένα ξαφνικό επεισόδιο έντονου φόβου που προκαλεί σοβαρές σωματικές αντιδράσεις, χωρίς μάλιστα πολλές φορές να υπάρχει πραγματικός κίνδυνος. Συνήθως οι άνθρωποι που παθαίνουν κρίσεις πανικού, εκτός από ψυχολογικά, έχουν τουλάχιστον κάποια από τα ακόλουθα σωματικά συμπτώματα: Ταχυπαλμία, εφίδρωση, τρέμουλο ή ρίγος, δύσπνοια ή ακόμα και αίσθημα πνιγμού, ναυτία, πόνο στο στήθος, πονοκέφαλο, μούδιασμα ή αίσθηση μυρμηγκιάσματος.
Ορισμένες δε φορές, μπορεί για ένα μικρό χρονικό διάστημα να αποσυνδεθούν εντελώς από την πραγματικότητα. Ένα πολύ συχνό φαινόμενο είναι τα άτομα που παθαίνουν κρίση πανικού να πηγαίνουν στο νοσοκομείο, νομίζοντας ότι έχουν πάθει καρδιακή προσβολή.
Αγχώδεις διαταραχές
Εδώ συγκαταλέγονται διάφορες άλλες φοβίες, όπως η κοινωνική φοβία, η αγοραφοβία, η διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD) και η ψυχαναγκαστική διαταραχή.
Για ολόκληρες δεκαετίες, η ψυχιατρική -και κυρίως η φαρμακοβιομηχανία για να λέμε τα πράγματα με το όνομα τους- αντιμετωπίζει αυτού του είδους τις καταστάσεις με την υπερκατανάλωση φαρμάκων. Τα πιο δημοφιλή φάρμακα είναι οι βενζοδιαζεπίνες που έχουν ηρεμιστικές, υπνωτικές, αγχολυτικές, αντισπασμωδικές, αναισθητικές και μυοχαλαρωτικές ιδιότητες. Συνήθως όμως συνοδεύοντα από παρενέργειες ή για την ακρίβεια ανεπιθύμητες ενέργειες όπως καταστολή, κόπωση, υπνηλία, πονοκεφάλους, κλπ. Μάλιστα, το πιο αρνητικό είναι ότι δεν αντιμετωπίζουν την αιτία αλλά το σύμπτωμα και προκαλούν εξάρτηση.
Φυσικές τεχνικές διαχείρισης
Υπάρχουν αρκετές φυσικές τεχνικές διαχείρισης αυτών των καταστάσεων, τουλάχιστον αυτών που έχουν ήπια μορφή. Ένας πολύ εύκολος τρόπος αντιμετώπισης του άγχους είναι η έντονη άσκηση.
Η αρωματοθεραπεία και το μπάνιο με αιθέρια έλαια, επίσης, συμβάλουν στην αντιμετώπιση του άγχους και του στρες.
Σημαντικό ρόλο παίζει και η σωστή διατροφή, ιδιαίτερα αυτή που βασίζεται σε αντιοξειδωτικές ουσίες, φρέσκα φρούτα και λαχανικά.
Ξεχωριστή συμβολή έχουν οι χαλαρωτικές δραστηριότητες όπως η yoga, το tai chi, το Παραδοσιακό Usui Reiki και οι ασκήσεις διαλογισμού.
Ειδικότερα για το Tai Chi έρευνα έχει δείξει ότι ο καρδιακός ρυθμός και η αρτηριακή πίεση σε εκείνους που ασκούνται μέσω αυτής της τεχνικής, μπορεί να είναι στα ίδια επίπεδα με εκείνους που κάνουν βάδισμα με ταχύτητα 6χλμ την ώρα. Γενικά τα επίπεδα αυτών των δεικτών του σώματος φαίνεται ότι επηρεάζουν θετικά στη διάθεση του ασκούμενου.
Ένας άλλος εύκολος και γρήγορος τρόπος να αντιμετωπίσουμε τέτοιες φοβίες είναι μέσω της αναπνοής.
Τα τελευταία χρόνια η επιστημονική κοινότητα ανακαλύπτει την ευεργετική επίδραση που έχουν οι εναλλακτικές μέθοδοι στην αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων.
Ο βελονισμός είναι επίσης μία από τις πιο αποτελεσματικές φυσικές θεραπείες, απομακρύνοντας το άγχος και το στρες χωρίς τις παρενέργειες που έχουν τα χημικά φάρμακα.
Προτεινόμενη Ολιστική Αγωγή:
-
Συνθετική Ψυχοεκπαίδευση – Ψυχοθεραπεία
-
Συμπλεγμα Βιταμινών Β με βιταμίνη C
-
Πράσινο Τσάι ή ελεύθερα αμινοξέα Θειανίνης
-
Yoga & Διαλογισμός
-
Παραδοσιακό Reiki
Λόγω του γεγονότος ότι το Άγχος και οι Κρίσεις πανικού χρήζουν ψυχοεκπαίδευσης προτείνεται ένας αριθμός συνεδριών συνθετικής προσέγγισης ώστε να επιλυθούν άμεσα τα ζητήματα που πυροδοτούν το στρες και να μειωθούν ικανοποιητικά μέσω της διαχείρισης από τις τεχνικές που θα λάβετε στη διάρκεια των συνεδριών.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Κοσκερίδου, Α., Λυράκος, Γ. (2019). Διαχείριση Άγχους, Στρες, Κατάθλιψης, Μέτρηση Ψυχοσωματικών & Αλλαγή Προσωπικότητας μέσω Ψυχοεκπαίδευσης, Yoga, Reiki, Music & Aromatherapy συγκριτικά με Ομάδα Ελέγχου. Cardiff Metropolitan University (MSc Dissertation Research)
Astin, J. A. (1997). Stress reduction through mindfulness meditation. Psychotherapy and psychosomatics, 66(2), 97-106.
Seo, J. Y. (2009). The effects of aromatherapy on stress and stress responses in adolescents. Journal of Korean Academy of Nursing, 39(3), 357-365.
Halliwell, B. (1996). Commentary oxidative stress, nutrition and health. Experimental strategies for optimization of nutritional antioxidant intake in humans. Free radical research, 25(1), 57-74.
Carrington, P., Collings, J. G., Benson, H., Robinson, H., Wood, L. W., Lehrer, P. M., ... & Cole, J. W. (1980). The use of meditation--relaxation techniques for the management of stress in a working population. Journal of occupational medicine.: official publication of the Industrial Medical Association, 22(4), 221-231.
Pavão, T. S., Vianna, P., Pillat, M. M., Machado, A. B., & Bauer, M. E. (2010). Acupuncture is effective to attenuate stress and stimulate lymphocyte proliferation in the elderly. Neuroscience letters, 484(1), 47-50.
Oman, D., Shapiro, S. L., Thoresen, C. E., Plante, T. G., & Flinders, T. (2008). Meditation lowers stress and supports forgiveness among college students: A randomized controlled trial. Journal of american college health, 56(5), 569-578.
Γράφει η Dr Angel,
Αγγελική Κοσκερίδου
Holistic Doctor – Counseling Psychotherapist
Doctor of Naturopathic Medicine
MSc Health Psychology
insta: dr_aggelikikoskeridou_official
